Een ongeluk dat eraan zat te komen

De avonddienst van een werknemer van een kalksteenfabriek zat er bijna op. Vermoedelijk wilde hij nog een laatste klus afmaken, toen er een storing ontstond in de machine die de steenblokken computergestuurd op maat zaagt. De werknemer ging de zogeheten zaaglijn in zonder dat de beveiliging die de machine zou moeten uitschakelen, aansloeg. Dit werd hem fataal. Hij raakte bekneld in de draaiende machine en werd overleden gevonden tussen de vacuümzuiger en een transportband van de zaaglijn.

Uit het onderzoek dat volgde, blijkt dat de zaaglijn op drie manieren kon worden betreden zonder dat de beveiliging de machine liet stilvallen. Het bedrijf wist van die manieren. Ook was bekend dat er regelmatig storingen in de zaaglijn optraden. De vacuümzuiger liet steeds stukken steen vallen. De zaagmachine raakte daardoor vervuild met kleine stukjes steen die de werknemers er handmatig uit moesten halen. Het was de werknemers bekend dat de machine gevaarlijk was en dat je niet in een draaiende machine mocht komen maar de specifieke risico’s verbonden aan de machines waren niet bekend en een vast veiligheidsprotocol om de machine schoon te maken, ontbrak.

Het is een dodelijk ongeval met bewegende delen van machine, een soort zaak die de Inspectie de afgelopen jaren helaas vaker heeft gezien. Telkens blijkt dat machinebeveiligingen onvoldoende zijn, dat deze door werknemers op de werkvloer kunnen worden omzeild, het management hiervan vaak wetenschap heeft, onvoldoende toezicht heeft gehouden en niet tijdig de machineveiligheden heeft aangepast. De officier van justitie die deze strafzaak behandelde, noemde dit ‘accidents waiting to happen’. Met deze gang van zaken is het niet de vraag of er ongelukken gebeuren, maar wanneer er ongelukken gebeuren.

Het bedrijf had maatregelen moeten nemen zodat het voor werknemers onmogelijk zou zijn de werkende machine te betreden. Verder was de verplichte risico-inventarisatie en -evaluatie (RIE) voor de zaaglijn niet volledig en was er ’s avonds en ’s nachts geen toezicht op de werkvloer. Met dit alles schoot het bedrijf ernstig tekort in haar zorgplicht tegenover haar werknemers en in het bijzonder tegenover het slachtoffer. De rechtbank heeft het bedrijf veroordeeld tot het betalen van een boete van 100.000 euro. Deze boete en bijkomende publiciteit moeten ervoor zorgen dat het bedrijf niet opnieuw de fout ingaat en andere werkgevers doordringen van de noodzaak van veiligheid op de werkvloer. Het betreffende bedrijf heeft direct na het ongeval haar veiligheidsbeleid aangescherpt en de arbeidsomstandigheden verbeterd.