Veiliger werken door eigen ongevalsonderzoek
Enigszins verbaasd was Adriaan van den Broek wel toen hij gevraagd werd om zelf onderzoek te doen naar een arbeidsongeval met één van zijn werknemers. ‘Jeetje moet dat’, was zijn eerste reactie. Maar achteraf is Adriaan tevreden en heeft hij het idee dat het veiligheidsbewustzijn verbeterd is. Bij hem en bij zijn bouwvakkers.
Adriaan van den Broek is eigenaar van Bouwbedrijf van den Broek. Een familiebedrijf met zo’n 14 werknemers. Het familiebedrijf is gespecialiseerd in het bouwen van vrijstaande woningen.
Het is begin februari als hij ’s ochtends wordt gebeld. Zijn timmerman is bij werkzaamheden aan een dak in Ewijk 7 meter naar beneden gevallen. Hij stond op een dakladder en die gleed weg. Adriaan stapt meteen in de auto en spoedt zich naar de plaats van het ongeval. Daar is hij zelfs nog voor de ambulance ter plaatse. Adriaan gaat met zijn timmerman mee naar het ziekenhuis in Nijmegen. Daar blijkt: onderste twee rugwervels gebroken. Ter plekke doet hij op zijn telefoon een melding van het arbeidsongeval bij de Nederlandse Arbeidsinspectie.
Ik verwachtte een bullebak
Arbeidsinspecteur Wichard bezoekt die middag samen met Adriaan de bouwplaats. Adriaan: ”Eerlijk gezegd verwachtte ik een bullebak die mij de les kwam lezen. Heel lang geleden was er ook een arbeidsongeval bij ons bedrijf. Van de inspecteur kregen we destijds te horen wat er allemaal anders moest en er volgde een boete. Die boete boeide ons niet. We maakten ons zorgen om het slachtoffer”.
Nu loopt het allemaal anders. Na een gezamenlijke ronde over de bouwplaats vraagt inspecteur Wichard aan Adriaan om zelf onderzoek te doen naar het ongeval en met een verbeterplan te komen. “Mijn eerste reactie was: Jeetje ik moet een rapport schrijven. Ik ben als kleine bouwondernemer al druk zat. Ik ben geen type dat de hele dag achter een computer zit. Maar ik zag ook wel het positieve in van deze maatregel”. Van Wichard ontvangt hij een brief met instructies over hoe je het onderzoek kan uitvoeren en waar de rapportage en het verbeterplan aan moeten voldoen. Het doel hiervan: verbeteren van de arbeidsomstandigheden en herhaling van het ongeval voorkomen.
Met ladder en al
De ladder is over een steunbalk geschoten. Het had die nacht licht gevroren en er bleek nog dekzeil tussen de ladder en de steunbalk te zitten. De ladder had hierdoor waarschijnlijk te weinig grip. De steiger die tegen het schuine dak was geplaatst diende als valsteiger, de schoprand en de knieleuning ontbraken echter. Men was in de veronderstelling dat de knieleuning niet geplaatst hoefde te worden, omdat de steiger op een plat dak stond en maar 2 meter hoog was. Hierdoor kon de timmerman met ladder en al naar beneden vallen. Achteraf bezien was hier sprake van risico verhogende omstandigheden en hadden knieleuningen geplaatst moeten worden.
Belangrijk bij het ongevalsonderzoek is het interviewen van het slachtoffer en getuigen. Adriaan: “De interviews gaven een goed beeld van ons veiligheidsbewustzijn. Ons veiligheidsbewustzijn is hoog, maar we kunnen en moeten nog meer met elkaar delen. Ik loop regelmatig zelf op de bouwplaats en wijs de jongens op hun veiligheid. Uit de gesprekken die ik had kwam naar voren dat er toch dingen onduidelijk waren. Daarom hebben we in het verbeterplan onder andere opgenomen dat we vaker toolboxmeetings gaan organiseren.”
Aan het denken gezet
Op basis van het onderzoek levert Adriaan de rapportage en het verbeterplan in bij Wichard. Dat wordt in eerste instantie afgekeurd. “Toen zakte de moed mij wel in de schoenen en dacht ik: geef mij maar die boete”. Na een gesprek met Wichard besluit Adriaan toch om de rapportage en het plan verder aan te scherpen en wordt het goedgekeurd.
Het organiseren van toolboxmeetings is één van de punten die in het verbeterplan wordt opgenomen. “Daarin behandelen we verschillende onderwerpen, zoals werken op hoogte, opbouw van steigers, ladders en trappen en veilig werken met machines. Mede hierdoor is veiligheid een nog belangrijker onderwerp geworden in ons hele bedrijf. We spreken elkaar aan op mogelijk onveilige situaties. Bovendien komen ze ook direct naar mij toe als spullen ontbreken of moeten worden vernieuwd. Alles bij elkaar hebben we er behoorlijk wat werk aan gehad. Ik denk ook dat een boete mij minder geld had gekost. Maar dit levert uiteindelijk meer op. Door zelf je onderzoek te doen word je aan het denken gezet”. En de timmerman? “Met hem gaat het gelukkig weer beter”.
https://www.nlarbeidsinspectie.nl/onderwerpen/ongevalsonderzoek